WAT TE BEKIJKEN IN DE PROVINCIE UDINE ?

RONDLEIDING DOOR UDINE 

 

Bergen in het noorden, glooiende heuvels in het centrum met hier en daar op de toppen een kasteel, een vlakker landschap richting het zuiden om vervolgens uit te komen in brede zandstranden gelegen aan de Adriatische zee, met de grote toeristische badplaats Lignano als trekpleister. Dit alles doorkruist van grote tot kleinere, historisch gezien, zeer interessante steden die zeker een bezoek waard zijn. Zoals Udine, de hoofdstad en ook wel stad van Tiepolo, de beroemde Venetiaanse schilder, genoemd.

 

Aquileia, ooit de vierde belangrijkste stad van het Romeinse Rijk waar je vele opgravingen kunt zien en de eerste Christelijke Basilica met een prachtige mooie mozaïekvloer uit de 4e eeuw, de grootste, met zijn 750 m2, van Europa. Cividale de stad van de Longobarden en die samen met Aquileia en Palmanova op de Unesco Werelderfgoedlijst staat. 

 

Palmanova een fort in de vorm van een negen puntige ster gebouwd door de Venetianen als bolwerk tegen de Oostenrijkers en Turken. Of wat dacht je van Villa Manin een prachtige 17e eeuwse Villa in Venetiaanse stijl, luxe vakantieverblijf van  de laatste Doge van Venetië. Niemand minder dan Napoleon Bonaparte woonde hier 2 maanden tijdens zijn bezetting van Friuli.

 

San Daniele beroemd om zijn rauwe ham en de Sixtijnse kapel van Friuli. Gemona & Venzone, twee middeleeuwse stadjes die na de aardbeving van 1976 weer helemaal zoals het was zijn opgebouwd en waar je je terug in de tijd waant. 

 

En last but not least de in Carnia, het voorgebergte van de Alpen, gelegen dorpjes Zuglio,  Sauris en Pesaris. De eerste was ooit een Romeinse vestiging. De tweede een afgelegen bergdorpje waarvan de bewoners oorspronkelijk uit Oostenrijk kwamen en beroemd is om zijn gerookte ham. De derde ook wel het klokkendorp genoemd, daarover kun je meer in mijn blog lezen. 

 

UDINE

 

De naam zegt het al, dit is de hoofdstad van de gelijknamige provincie en met zijn 100.000 inwoners de op één na grootste stad van de regio. Het oude centrum is gebouwd om een heuvel waar bovenop het 16e-eeuwse kasteel ligt, ooit zetel van eerst de Patriarch en later de Venetiaanse stadhouder. Ruim 350 jaar maakte Udine deel uit van de Venetiaanse republiek en dit is aan de bouwstijl van het historische centrum goed te zien.   Lees verder 

 

 

AQUILEIA

 

Het is nu moeilijk voor te stellen maar ooit, tijdens de bloeiperiode van het Romeinse Rijk, was dit kleine dorpje vlakbij het eiland Grado, de op vier na belangrijkste stad in Italië van het Romeinse Imperium. 

In Aquileia kun je tegenwoordig vele opgravingen zien zoals het forum, resten van de rivierhaven met zijn opslagruimtes en aanlegplaatsen, een begraafplaats, resten van villa’s maar vooral een fantastische mooie Basiliek gebouwd in de elfde eeuw bovenop de fundamenten van de eerste Patriarchale Christelijke Kerk in Noord Italië! De 750 m2 grote mozaïekvloer daterend uit de 4e eeuw, is de grootste in Europa. Aquileia staat alweer jaren op de Werelderfgoedlijst van Unesco.

Lees verder

 

 

CIVIDALE

 

Cividale is rijk aan historie en staat sinds 2011 op de Werelderfgoedlijst van Unesco. Dit vanwege zijn goed bewaarde schatten uit de Longobarden periode waarvan het Tempietto Longobardo het beroemdste is. Het was ooit vanaf de 6e tot einde 8e eeuw het eerste Hertogdom van de Longobarden in Italië. Het stadje wordt in tweeën gedeeld door de rivier Natisone die met zijn spectaculaire kleurschakeringen garant staat voor hele mooie vakantiefoto’s. Al staande op “il ponte del diavolo” - de brug van de duivel , heb je een magnifiek mooi uitzicht over beide delen van het dorpje.

Lees verder 

 

 

GEMONA & VENZONE

 

Deze twee middeleeuwse dorpjes zijn door de eeuwen heen eigenlijk altijd met elkaar verbonden geweest. In de middeleeuwen vanwege hun belangrijke rol bij het bieden van onderdak aan de Pelgrims die hierlangs kwamen op weg naar de heilige stad Rome. 

In meer recentere tijden heeft de aardbeving (of beter gezegd de aardbevingen) van 1976 deze dorpjes voor altijd op de kaart weten te zetten. De aardbeving van 6 Mei 1976 had een magnitude van 6.5 op de schaal van Richter. Het epicentrum lag onder de berg Gemonese naast het dorpje Gemona niet ver van Venzone. In 1 minuut tijd zakten bijna alle gebouwen en huizen in elkaar waarvan er velen al eeuwen oud waren.

Lees verder

 

 

PALMANOVA

 

Het is jammer dat bij een bezoek aan Palmanova het niet mogelijk is om even een helikoptervlucht te maken, want laten we eerlijk zijn dit dorp laat zich vanuit de lucht van zijn mooiste kant zien. Palmanova is gebouwd in 1593 door de Venetianen als verdedigingsbolwerk tegen di invasies van de Oostenrijkers en Ottomanen eind 16e eeuw. Ze wilden dit keer niet een gewoon fort of burcht of kasteel bouwen, nee een hele nieuwe vestigingsstad werd vanuit het niets in de vorm van een polygoon met 9 punten uit de grond gestampt.

Lees verder

 

 

SAN DANIELE DEL FRIULI 

 

Ongeveer 20 kilometer ten westen van Udine ligt bovenop een heuvel het pittoreske dorpje San Daniele del Friuli. San Daniele is met name beroemd om één ding. Il prosciutto crudo, oftewel de rauwe ham. Al eeuwen wordt hier dankzij zijn microklimaat rauwe ham op ambachtelijke wijze geproduceerd.

In en rondom het dorpje zitten dan ook bijna 30 verschillende ham producenten “prosciutiffici” en bij vele van hen kun je het productieproces bekijken en in hun restaurants de ham zelf proeven en/of kopen. De ham van San Daniele is een serieuze zaak.

Lees verder

 

VILLA MANIN

 

Wil je een kijkje nemen in een prachtige grote villa waarvan Napoleon zelf heeft gezegd “te klein voor een Keizer maar te groot en te luxe voor een Doge” kom dan naar het gehuchtje Passariano dichtbij Codroipo dan kun je met eigen ogen zien wat hij bedoelde.

De prachtige immense villa was van de belangrijke en gerenommeerde familie Manin waarvan de laatste eigenaar niemand minder was dan Ludovico Manin de laatste Doge van Venetië. Napoleon Bonaparte heeft hier in 1797 twee maanden gewoond samen met zijn generaals toen hij de regio Friuli Venezia Giulia bezet had. Je kunt nog steeds de slaapkamer zien waar hij sliep.

Lees verder

 

ZUGLIO

 

Zuglio is een oude Romeinse vestiging die in dezelfde periode als Cividale rondom 50 v.C. is gesticht door Julius Caesar. Het heette vroeger Julium Carnicum. Julium naar Julius en Carnicum omdat het zich bevindt in het voorgebergte van de Karnische Alpen door de Romeinen Carnicum genoemd. Het is gebouwd op een uiteraard strategische plek. De weg, de Romeinse Julia Augusta, die langs het stadje loopt was in het verleden al een drukke weg die Noord Europa en Noord Italië via deze vallei verbond. Hij begon in Aquileia, de levendige handelsstad in Friuli dichtbij Grado, en eindigde in Klagenfurt in Oostenrijk.

Voor de Romeinen woonden hier de Kelten en er zijn verschillende gebruiksvoorwerpen gevonden tijdens opgravingen die in het plaatselijke archeologische museum te bekijken zijn tezamen met voorwerpen uit de Romeinse tijd.

Lees verder

 

SAURIS

 

Sauris ligt in de het voorgebergte van de Alpen in de streek die Carnia wordt genoemd. Het ligt nou niet bepaald om de hoek en vanaf Udine is het ongeveer 1 1/2 uur rijden, vooral het laatste half uurtje rijd je over een smalle bergweg met vele haarspeldbochten en smalle tunneltjes. Maar..... houd je van de bergen, de rust, typische boerendorpjes en van ...... gerookte ham, dan is het de rit meer dan waard! Vooral als je in de maand Juli hier bent want in het tweede en derde weekend van deze maand wordt het jaarlijks terugkerende festijn ‘Sauris in Festa – Festa del prosciutto’ georganiseerd. Een waar feest voor de Sauris ham liefhebbers want dan staat de concurrent van de ‘ham van San Daniele’ hier helemaal in de schijnwerpers.

Het stukje over Sauris kun je verder lezen in het hoofdstuk over de meren van Friuli omdat het ook bekend staat om zijn grote meer.

Lees verder

 

PESARIS

 

Middenin de Karnische Alpen in de 'vallei van de tijd' - la valle del tempo,  ligt het dorpje 'Pesaris'  hemelsbreed niet ver van de Oostenrijkse grens. Het dorpje maakt deel uit van de gemeente Prato Carnico. De officiële naam van de vallei is echter 'Val Pesarina' vernoemd naar de rivier Pesarina die erdoorheen loopt. Het is dan ook niet vreemd dat de dorpelingen dit stadje liefelijk Pesaria noemen in hun lokale Karnische Friulaanse dialect. 

 

Dit dorpje wordt ook wel het klokkendorpje genoemd omdat hier al 3 eeuwen lang allerlei verschillende soorten klokken worden geproduceerd en geëxporteerd. Vrij vreemd aangezien je niet verwacht een klokkenfabriek te vinden in dit behoorlijk afgelegen kleine dorpje van slecht 178 (!) inwoners, gevormd uit nog net geen 100 verschillende families. Je zou bijna zeggen dat hier de tijd lijkt te hebben stilgestaan maar juist in Pesaris is het gebruik van deze gezegde echt onmogelijk! Dat zit namelijk zo...

Lees verder